BALKAN WARS 1912

.

1913

ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΔΙΑΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΤΗΝ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ο όγκος του Σερβικού στρατού ήταν απασχολημένος με τις επιχειρήσεις κατά των Τούρκων στη σερβική Μακεδονία.

Οι Βουλγαρική στρατιά της Μακεδονίας επιθυμούσε διακαώς τη Θεσσαλονίκη. Οι Βούλγαροι είχαν κάνει προετοιμασίες για θριαμβευτική, επίσης, είσοδο στην πόλη που θα επικύρωνε και την κατοχή της. Ο διάδοχος της Βουλγαρικού θρόνου, Βόρης, θα έμπαινε επικεφαλής των στρατευμάτων πάνω στη βασιλική άμαξα που είχε μεταφερθεί για το σκοπό αυτόν από τη Σόφια στην Άνω Τζουμαγιά. Ο Βούλγαρος διάδοχος θα παρέμεινε πρίγκιπας στην πόλη, επισημοποιώντας έτσι την κατοχή της.

Η Βουλγαρική μακεδονική στρατιά έδειχνε ότι κατηύθυνε τις ενέργειές της προς τη Μακεδονία, στην πραγματικότητα όμως προετοίμαζε έναν αιφνιδιαστικό ελιγμό, με ένα απότομο άλμα προς τα δεξιά, για να προλάβει τους Έλληνες και να κυριεύσει κεραυνοβόλα την πόλη.

Αυτό ήταν και το κύριο στρατηγικό σφάλμα των Βουλγάρων. Η κύρια κατεύθυνση του Βουλγαρικού στρατού ήταν προς Θράκη – Κωνσταντινούπολη και προς τα εκεί έπρεπε να συγκλίνουν οι στρατιές τους. Η μακεδονική στρατιά έπρεπε να στραφεί προς τα ανατολικά, για να ενισχύσει την πίεση κατά της Κωνσταντινούπολης και όχι προς τα Δυτικά, για να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη. Η στροφή που έκανε προκάλεσε διασπορά δυνάμεων του Βουλγαρικού στρατού, αντί να τείνει στη συγκέντρωση των δυνάμεων, σκέψη που πρυτανεύει στη στρατηγική τέχνη. Δείχνει όμως πόσο μεγάλο ενδιαφέρον έδειχνε η Βουλγαρία για τη Θεσσαλονίκη. Για την κατάκτησή της διακινδύνευε την αποφασιστική εκστρατεία στη Θράκη.

Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΙΚΟΓΛΟΥ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΙΚΟΥ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ

(για τη μετακίνηση Βουλγαρικών στρατευμάτων προς τη Θεσσαλονίκη)

Τα βουλγαρικά μυστικά σχέδια τα πληροφορήθηκε ο Ελληνικής καταγωγής (Βουλγαρικής υπηκοότητας) γιατρός, Φίλιππος Νίκογλου. Υπηρετούσε στο χειρουργείο της 7ης Μεραρχίας του Βουλγαρικού στρατού. Βρήκε τρόπο και πληροφόρησε έναν Έλληνα αξιωματικό, τον λοχαγό Σουλιώτη – Νικολαΐδη. Ήταν στρατιωτικός ακόλουθος (σύνδεσμος) της Ελλάδας στη μακεδονική στρατιά του Βουλγαρικού στρατού.

Ο Σουλιώτης – Νικολαΐδης από τη Σόφια λίγο αργότερα ειδοποίησε με κρυπτογραφικό τηλεγράφημα την Ελληνική Κυβέρνηση. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως Πρωθυπουργός άσκησε αμέσως κάθε δυνατή επιρροή στον Κωνσταντίνο, για να επισπεύσει την προέλαση του Ελληνικού στρατού προς τη Θεσσαλονίκη. Στις 25 Οκτωβρίου / 7 Νοεμβρίου 1912 οι προφυλακές του Ελληνικού στρατού έφταναν στις παρυφές της Θεσσαλονίκης. Και οι Βουλγαρικές προφυλακές, ωστόσο, κατέβαιναν ταχέως από το Βορρά.

Για την προσφορά του στο όλο εγχείρημα ο γιατρός Νίκογλου το 1950 (αρκετά χρόνια αργότερα) παρασημοφορήθηκε με τα διάσημα του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος του Γεωργίου του Α΄.

Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ

Επίσης, στις 26 Οκτωβρίου / 8 Νοεμβρίου 1912, ενώ οι Τούρκοι ήταν έτοιμοι να συνθηκολογήσουν, οι Βούλγαροι κατεβαίνουν με ισχυρές φάλαγγες από τη Στρώμνιτσα στο Σιδηρόκαστρο έφτασαν στο Κιλκίς και στην Άσσηρο (Γιουβέσνα, στην οδό Θεσσαλονίκης Σερρών), σαρώνοντας τα τουρκικά τμήματα που συναντούσαν. Ακούγοντας για την κάθοδο των Βουλγάρων, η Ελληνική ταξιαρχία ιππικού έσπευσε πολύ πρωί στις 4.30 από τον Βαθύλακκο, για να δει τι συμβαίνει. Κατευθύνθηκε προς την Άσσηρο και πράγματι, στο χωριό Απόστολοι συναντήθηκε με δύο ίλες Βουλγάρων. Ήταν οι προφυλακές του στρατού του Θεοδώρωφ.

Οι ισχυρές Βουλγαρικές δυνάμεις έσπευδαν προς τη Θεσσαλονίκη, χωρίς καμιά στρατιωτική ανάγκη να τους το επιβάλει. Ο διοικητής της Ελληνικής ταξιαρχίας ιππικού έτρεξε να συναντήσει το σύμμαχο διοικητή της Βουλγαρικής στρατιάς με τις άγνωστες προθέσεις. Τότε βρήκε μέσα στο λασπωμένο ανοιχτό αυτοκίνητό του το διάδοχο του Βουλγαρικού θρόνου, Βόρη και τον αδελφό του, πρίγκιπα Κύριλλο. Ο στρατηγός Θεοδώρωφ ψυχρά του εξήγησε:

«Αύριο θα επιτεθώ κατά της Θεσσαλονίκης …»